Kardeşler Arası Rekabet

Birçok çocuk kardeşleriyle yakın arkadaş olabilse de kardeşlerin kavga etmesi oldukça yaygın bir durumdur. Çocuklar farklı gelişim aşamalarına ulaştıkça, gelişen ihtiyaçları birbirleriyle olan ilişkilerini önemli ölçüde etkileyebilir. Kardeşler arasındaki çatışma evdeki herkes için stresli bir ortam oluşturabilir, tüm aile bireylerini üzebilir.

Kardeşlerin kavga etmesinin birçok farklı nedeni olabilir. Çoğu kardeş arasında, bir dereceye kadar kıskançlık veya rekabet yaşanır ve bu, ağız dalaşına ve çekişmeye dönüşebilir. Ancak çocukların ne sıklıkta kavga ettiğini ve kavganın ne kadar şiddetli olduğunu etkileyen çeşitli faktörler de bulunmaktadır. Bunlar şunları içerir:

• Mizaç farklılıkları: Çocukların mizaçları ve kişilik özellikleri ne kadar iyi anlaştıkları konusunda önemli rol oynar. Örneğin ebeveynlerine daha bağımlı olan çocuklar sevgi ve şefkat için anne ve babalarına daha çok yaklaşabilir ve bu durumu gören; aynı miktarda ilgi isteyen kardeşleri tarafından içerlenebilir.

• Değişen ihtiyaçlar: Çocukların değişen ihtiyaçlarının, kaygılarının ve kimliklerinin birbirleriyle olan ilişkilerini etkilemesi doğaldır. Örneğin, okul çağındaki çocuklar genellikle güçlü bir adalet ve eşitlik kavramına sahiptir. Bu nedenle diğer yaştaki kardeşlerine neden farklı davranıldığını anlamayabilir veya bir çocuğun ayrıcalıklı muamele gördüğünü düşünebilir.

• Rol modelleri: Ebeveynlerin sorunları ve anlaşmazlıkları çözme şekli, çocuklar için güçlü bir örnek oluşturur. Çocuklarınız, bir sorununuz olduğunda rutin olarak bağırdığınızı, kapıları çarptığınızı ve yüksek sesle tartıştığınızı görürse, muhtemelen bu kötü alışkanlıkları kendileri edineceklerdir. Dolayısıyla, siz ve eşiniz çatışmaları saygılı, üretken ve agresif olmayan bir şekilde çözerseniz, çocuklarınızın birbirleriyle sorun yaşadıklarında bu taktikleri benimseme şanslarını artırırsınız.

• Özel ihtiyaçlar/hasta çocuklar: Bazen, bir çocuğun hastalıktan kaynaklanan özel ihtiyaçları veya öğrenme/duygusal sorunları, ebeveynlerin daha fazla zaman ayırmasını gerektirebilir. Diğer kardeşler bu durumu eşitsizlik olarak görebilir ve kardeşlerinin gördüğü ilgiyi kıskanabilir.

Kardeşler kavga etmeye başladığında neler yapabilirsiniz?

• Mümkünse karışmayın. Yalnızca fiziksel bir zarar tehlikesi varsa müdahale edin. Her zaman müdahale ederseniz, çocuklar, sorunları kendi başlarına çözmeyi öğrenmek yerine yardımınızı beklemeye başlayabilir ve sizin kurtarmaya gelmenizi bekleyebilirler. Ayrıca, istemeden de olsa bir çocuğa diğerinin her zaman “korunuyormuş” gibi görünmesini sağlama riskiniz vardır, bu da daha fazla kırgınlığı besleyebilir.

• Kullanılan dil veya lakap takma konusunda endişeleriniz varsa, uygun sözcükleri kullanarak çocuklara hissettikleri konusunda “koçluk yapmak” uygun olabilir. O zaman bile, krizi kendilerinin çözmesi için onları teşvik edin. Eğer devreye girerseniz, sorunları çocuklarınızla çözmeye çalışın, onlar için değil.

• Kavgaya dahil olmanız gerektiğinde:

• Sakinleşene kadar çocukları ayırın. Bazen onlara biraz zaman tanımak ve çatışmayı hemen yeniden gündeme getirmemek en iyisidir. Aksi halde kavga yeniden tırmanabilir. Bunu bir öğrenme deneyimi haline getirmek istiyorsanız, duygular bitene kadar bekleyin.

• Hangi çocuğun suçlanacağını bulmaya çok fazla odaklanmayın. Dövüşmek için iki kişi gerekir; dahil olan herkes kısmen sorumludur.

• Ardından, her çocuğun bir şeyler kazanması için bir “kazan-kazan” durumu oluşturmaya çalışın. İkisi de aynı oyuncağı istediğinde, belki birlikte oynayabilecekleri bir oyun bulabilirler.

_{Kaynakça: Pendley, J. S. (Ed.). (2016, Eylül). Sibling rivalry (for parents) – nemours kidshealth. KidsHealth. Erişim adresi: https://kidshealth.org/en/parents/sibling-rivalry.html#catfeelings}